De werken voor de aanleg van het derde en laatste deel van het Zuidpark op de Gedempte Zuiderdokken zijn zo goed als klaar. Daarom opent het park vandaag met een groot feest, met tal van gratis activiteiten voor jong en oud.
Het derde en laatste deel van het Zuidpark ligt tussen de Scheldestraat en de Wapenstraat, boven het voormalige Kooldok. De stad en AG Vespa legden er maar liefst drie nieuwe speeltuinen aan, een speelfontein op het Museumplein, en een hondenloopzone. Bovendien pronkt aan het uiteinde van het park nu een gerestaureerde voormalige Scheldekaaien-hangar: die doet dienst als pergola, met plaats voor een buitenklas.
Hiermee is het volledige park van zeven hectare zo goed als klaar. De komende weken doet de aannemer nog de laatste afwerkingen aan de speeltuinen en de speelfontein, en plaatst hij nog extra zitmeubilair. Ook hebben de nieuwe grasmatten nog wat tijd nodig om zich te hechten. Door de vele regen van de afgelopen maanden bleef er te lang veel oppervlaktewater op het centrale grasveld en in bepaalde zones staan. De komende tijd wordt ook dit nog verder onderzocht en opgevolgd.
Annick De Ridder, schepen voor stadsontwikkeling en voorzitter van AG Vespa: “In 1969 gooide men de Zuiderdokken dicht en kwam er een gigantisch stenen plein. 55 jaar later openen we hier in het hart van de stad een volledig nieuw park van 7 hectare. Dit Zuidpark is met 450 nieuwe bomen, 110.000 nieuwe planten, grote grasvelden, regenwaterbuffers en een regenwaterput van 1,5 miljoen kubieke meter het perfecte voorbeeld van de vergroening en verblauwing die we met elk stadsontwikkelingsproject nastreven. Met ook nog meerdere speeltuinen, samentuinen, een sportveld, een buitenklas, hondenloopzone en drie pleinen met ruimte voor evenementen is Antwerpen een Central Park in het hart van de stad rijker!”
Historiek: van parkeerplein naar veelzijdig park
Eeuwenlang stond op de plek van het Zuidpark een indrukwekkende citadel, die Antwerpen beschermde tegen vijandige aanvallen: het Zuidkasteel. In 1874 viel het besluit om de citadel te slopen. Zo ontstond er ruimte voor een uitbreiding van de stad in zuidelijke richting: de wijk Het Zuid. Eind 19de eeuw werden er drie dokken gegraven als uitbreiding van de toenmalige haven. Maar in de loop van de 20ste eeuw verplaatsten de activiteiten van de haven zich vooral naar het noorden. In 1969 werden de Zuiderdokken gedempt en kwam er een plein. Aan beide uiteinden van deze Gedempte Zuiderdokken was er ruimte voor sport en spel, maar het grootste deel van het plein werd gebruikt als een gigantische parking, en soms voor evenementen.
In 2015 besliste de stad dat er iets nieuws moest gebeuren met de Gedempte Zuiderdokken. De stad startte met een uitgebreid participatietraject en schreef een wedstrijd uit voor een ontwerp met twee grote functies: een park en twee ondergrondse parkings. Het Belgisch-Zwitserse team Tractebel, ADR Architects, Georges Descombes in samenwerking met Les Eclairistes Associés & Erik De Waele won de wedstrijd.
Ontwerp
Hun ontwerp bevat vooral heel wat groen, met bovenop de 123 reeds bestaande bomen ook 450 nieuwe bomen en 110.000 nieuwe planten. Ook water vormt een belangrijk element in het nieuwe park. Zo zorgen onder andere een collectieve regenwaterput van 1,5 miljoen kubieke meter onder het Waterpoortplein, een regenwaterbuffer voor 7 miljoen liter regenwater onder de centrale grasweide, twee watertuinen van elk 750 m² en infiltratieleidingen voor een slimme omgang met water. Naast water en veel groen is er ook veel plaats voor sport, spel en ontmoeting in het park: met 5 speeltuinen, twee samentuinen van 270 m², stilteplekken, een sportveld, een buitenklas onder de pergola, en drie pleinen met ruimte voor evenementen:
- Het Waterpoortplein verbindt de wijk Het Zuid met de Schelde, met de Waterpoort als centrum. De schaal van dit plein is te vergelijken met de Grote Markt. Het is de meest aangewezen plek voor het organiseren van middelgrote evenementen.
- Het Museumplein, qua schaal te vergelijken met de Sint-Jansvliet aan de voetgangerstunnel, verbindt de verschillende musea en krijgt een speelfontein als beeldbepalend element. Hier kunnen verschillende kunstenfestivals plaatsvinden.
- Het Scheldeplein is het meest noordelijke plein en is het kleinste van de drie, te vergelijken met de Vrijdagmarkt. Het wordt gemarkeerd door een ruime pergola die deels voor beschutting zorgt. Het plein sluit aan op de tuinen van het voormalige Kooldok en is ideaal voor buurtevenementen.
