De zone waar in Antwerpen een alcoholverbod geldt wordt uitgebreid met de Groenplaats en de onmiddellijke omgeving. Het verbod is een belangrijke maatregel om de leefbaarheid en de veiligheid in de buurt te verbeteren. De stad start ook een project om kwetsbare doelgroepen in de buurt te begeleiden. Het alcoholverbod gaat in na goedkeuring door de gemeenteraad van 29 april.
De overlast van drank- en drugverslaafden op de Groenplaats en in de omliggende straten is het voorbije jaar sterk gestegen. Problemen als wildplassen, vandalisme, sluikstorten, geurhinder, geluidsoverlast, bedelarij en ruzies en vechtpartijen komen steeds vaker voor. Ook voorbijgangers worden regelmatig lastiggevallen.
Eerdere acties ontoereikend
Eerdere initiatieven van het stadsbestuur om de overlast in te dijken, zoals verhoogd toezicht en diverse acties door de toezichts- en politiediensten, helpen, maar blijken ontoereikend om de overlast in te perken.
Zo werd reeds een concreet actieplan opgezet om de dak- en thuislozen op te vangen en te begeleiden. De politie, stadstoezicht, de buurtregisseurs, de dienst vreemdelingenzaken en verschillende hulpverleningsdiensten werken hieraan mee.
Daarnaast werden op de Groenplaats ook enkele infrastructurele werken uitgevoerd om het rondhanggedrag te ontmoedigen. De kiosk op de Groenplaats, die de overlastplegers gebruikten als slaapplaats, sluikstort en publiek toilet werd ondertussen verwijderd.
Heel wat personen die op de Groenplaats en in de omgeving overlast veroorzaken zijn gekend bij verschillende stedelijke diensten en politie. Het is echter vaak moeilijk om de overlastplegers te bereiken en om een gedragsverandering te bekomen.
Burgemeester Bart De Wever: “We maken de Groenplaats terug gezellig voor de gewone Antwerpenaar. De overlast op de Groenplaats was vorige zomer gewoon onverantwoord. Een hardnekkige kern van overlastplegers gebruikt het plein eigenlijk enkel als openbaar stort en toilet. Hun alcoholgebruik leidt bovendien tot onderlinge vechtpartijen, luidruchtige ruzies en het intimideren van voorbijgangers. De vele inspanningen van de wijkpolitie bieden ook geen duurzame oplossing. Dronken overlastplegers die bestuurlijk worden aangehouden, zien dat zelfs als een kans om rustig hun roes uit te slapen. Een alcoholverbod is dus noodzakelijk om de veiligheid en leefbaarheid te verzekeren voor horecazaken en passanten.”
Alcoholverbod
De zone waar het alcoholverbod van kracht wordt omvat een deel van de oude binnenstad. Dit om te vermijden dat de overlastplegers zich verplaatsen naar deze locaties. Concreet gaat het over de Groenplaats, Groenkerkhofstraat, Schoenmarkt van kruising Geefstraat tot Groenplaats, Eiermarkt van Melkmarkt tot Groenplaats, Zwaluwstraat, Sint-Pieterstraat van kruising Melkmarkt/Vleminckstraat tot Groenplaats, Jan Blomstraat van Papenstraatje tot Groenplaats, Pandstraat, Nationalestraat tussen Groenplaats en Lombardenvest. Het alcoholverbod geldt zowel bovengronds als ondergronds, dus ook in het premetrostation aan de Groenplaats.
De invoering van een alcoholverbod binnen een afgebakende zone is geen nieuwe maatregel. In het verleden werd dit reeds met succes toegepast in de zone rond het De Coninckplein, het Koningin Astridplein en het Sint-Jansplein. Hier daalde de overlast gerelateerd aan drugs- en alcoholgebruik aanzienlijk.
Burgemeester Bart De Wever: “We weten uit ervaring dat het alcoholverbod een zeer doeltreffende maatregel is. In de buurt van het Centraal Station, het De Coninckplein en het Sint-Jansplein daalde het aantal meldingen van alcoholoverlast vorig jaar bijvoorbeeld nog met 10%. Voor het veiligheidsgevoel is een alcoholverbod dus een goede zaak. En net zoals in de omgeving van het Sint-Jansplein investeren we op de Groenplaats ook in extra begeleiding voor problematische verslaafden. Door hen in een vroeger stadium dwingender toe te leiden naar hulpverlening, krijgen ze sneller kansen om hun leven terug regelmaat te geven.”
Het alcoholverbod houdt in dat het verboden is om alcoholhoudende dranken te gebruiken in de openbare ruimte, tenzij op erkende terrassen van horecazaken en andere toegelaten plaatsen. Bij evenementen en feestelijkheden kan namelijk een uitzondering worden voorzien.
Begeleiding risicopersonen
Naast het alcoholverbod wil de stad ook zorgen voor de juiste begeleiding van personen die overlast veroorzaken. Het gaat vaak om kwetsbare doelgroepen die kampen met verschillende problemen zoals dak- en thuisloosheid, verslaving of mentale problemen. Deze mensen zijn voor hun sociale contacten vaak afhankelijk van de publieke ruimte, en brengen daarom veel van hun tijd door op de Groenplaats of de onmiddellijke omgeving van het plein.
Daarom start Antwerpen met een ondersteunend project waarbij risicopersonen in en rond de Groenplaats snel gedetecteerd én begeleid worden. Op die manier krijgen deze mensen de zorg en hulpverlening die ze nodig hebben en verhogen ze hun integratiekansen in de maatschappij. Bovendien wordt de overlast en criminaliteit hiermee sneller aangepakt of voorkomen. De stad hoopt met dit project de sociale cohesie in de buurt te versterken, maar ook een zicht te krijgen op de noden van de verschillende pleingebruikers.
Schepen Tatjana Scheck: “We vullen het alcoholverbod aan met flankerende maatregelen zoals het inzetten van een peer coach via Kamiano vzw. Die zal de groep claimers intensief begeleiden. Op die manier willen we hun integratiekansen in de maatschappij verhogen en overlast en criminaliteit voorkomen en sneller aanpakken. Een gelijkaardige aanpak werd in het verleden al positief geëvalueerd op het Sint-Jansplein.”
Het project komt er met steun van de Vlaamse overheid en in samenwerking met Kamiano vzw. Deze organisatie kent de doelgroep en de omgeving van de Groenplaats, en heeft ervaring met de opvang en begeleiding van kwetsbare doelgroepen.
