Maandagnamiddag ontving eerste minister Sophie Wilmès, geflankeerd door alle regionale cultuurministers en federale collega-ministers bevoegd voor begroting, financiën en werk, een compacte delegatie uit de culturele sector. Deze delegatie verenigde organisaties, federaties en individuen uit Vlaanderen, Brussel en Wallonië.
Tijdens deze meer dan twee uur durende vergadering werden gedachten uitgewisseld over de impact van Corona op de cultuursector: er werd gesproken over steunmaatregelen, het perspectief op relance en er werd ook ingegaan op de langere termijn.
Cultuur prioritair op de agenda
De premier sprak haar grote bekommernis uit over de toekomst van de Belgische culturele sector. Ze drukte de delegatie op het hart dat die vanaf nu centraler komt te staan op de politieke agenda. Ze gaf aan dat deze Corona-crisis het belang maar ook de kwetsbaarheid van een aantal domeinen extra in de verf zet, waaronder naast de zorg ook de kunsten.
De mazen van het net
De delegatie vatte de vergadering aan met een dringend appèl om de precariteit te erkennen van onafhankelijke kunstenaars en kunstenaars, waarvan een groot deel met tijdelijke contracten werkt. 11 weken in de lockdown ontvangt deze groep flexwerkers nog steeds geen tijdelijke werkloosheid voor verloren opdrachten. Voor hen werd een toegang tot de gewone werkloosheid bepleit, voor de periode april tot minstens eind december: een “année blanche” die de delegatie overigens ook naar voren schoof voor alle andere lopende maatregelen voor de cultuursector.
Alle aanwezige ministers erkenden de problematiek van de flexwerkers. Premier Wilmès verwacht in dat dossier een doorbraak in de komende week, maar wijst erop dat er een meerderheid in de Kamer nodig is voor zo’n maatregel. De meerderheid die er wel al is in de bevoegde kamercommissie is volgens minister Muylle in die zin wel bemoedigend.
Relance
De regering wil een tweede Coronagolf vermijden en nam vandaag dus nog geen engagement over timing voor de relance van de cultuursector. De eerste minister beloofde wel, op vraag van de delegatie, om contact op te nemen met de GEES en te pleiten voor een directere betrokkenheid van de kunstensector in de strategische relanceplannen voor onze economie en samenleving.
Voor de audiovisuele sector werden twee dringende maatregelen bepleit: de snelle oprichting van een garantiefonds om opnames te kunnen verzekeren en een uitzondering op de regels rond social distancing voor acteurs en actrices (mits testing), zodat de sector snel weer aan de slag kan. Dit als een eerste stap in het kader van een bredere heropstart ook in de live- en podiumkunsten.
Wat de podiumkunsten betreft attendeerde de delegatie de overheid op de noodzaak om locaties te heropenen voor het publiek, wat alleen mogelijk is met gevalideerde veiligheidsprotocollen en een herstelplan.
Vlaams Minister-President en Minister van Cultuur Jan Jambon merkte op dat hij klaar staat voor de sector, en dat snel duidelijkheid komt over het Vlaamse noodfonds. Hij bevestigde daarbij dat ook steun zal vrijgemaakt worden voor niet structureel gesubsidieerde actoren, en momenteel onderzocht wordt hoe dit in de praktijk zal opgezet worden. Een studie van Graydon toont volgens hem aan dat cultuur door deze crisis zwaarder getroffen wordt dan andere sectoren.
Waals Cultuurminister Linard engageerde zich om het overleg met de verschillende sectorale federaties voort te zetten, om aangepaste herstelmaatregelen te kunnen treffen voor de betrokken disciplines, met name de boekensector, de beeldende kunsten en muziek.
Samenwerking
De delegatie pleitte voor een echte samenwerking met het beleid, zowel tijdens als na deze crisis, die onder meer moet leiden tot meer en preciezer cijfermateriaal over onze sector. Een betere sociale bescherming van kunstenaars moet centraal staan bij structurele beslissingen die in de toekomst moeten worden genomen. De premier antwoordde dat wat haar betreft zo’n engagement deel moet uitmaken van een volwaardig regeerakkoord.
Rond de tafel: Sophie Wilmès (premier ministre), Alexander DE CROO (minister van financiën), David CLARINVAL (fed minister begroting), Nathalie MUYLLE (minister van werk), Jan JAMBON (Vlaams minister Cultuur), Bénédicte LINARD (FR talig minister cultuur), Isabelle WEYKMANS (duitstalige gemeenschapsminister cultuur), Rudi VERVOORT (m-p brusselse regio) en Pascal SMET (staatssecretaris brussels gewest).
Cultuurdelegatie: Artiestencoalitie (De Acteursgilde, Componisten Archipel Vlaanderen, GALM (muzikanten), NICC (beeldende kunstenaars), Scenaristengilde, Unie van Regisseurs, Urban Dance Netwerk, Vlaamse Auteurs Vereniging (auteurs) State of the Arts) vertegenwoordigd door Tom Kestens, Els Silvrants-Barclay, Johan Van Assche), Artists United (Servaas Lecompte), VOFTP (An Jacobs) en Jan Temmerman (Cultuurloket). Pierre Dherte, comédien, Président de l’Union des Artistes du spectacle (vivant et enregistré), Jean-Yves Roubin, producteur, UPFF (Union des Producteurs Francophones), Philippe Goffe, libraire, président du PILEn (partenariat interprofessionnel du livre et de l’édition numérique), Léa Mayer, artiste plasticienne, avec le soutien de la Fédération des Arts Plastiques et de la Sofam, Sandrine Deegen, chef monteuse, Fédération Hors Champ, Stéphane Ginsburgh, musicien, Collectif Artistes Affilié.e.s, Françoise Havelange, coordinatrice FEAS (Fédération des employeurs des Arts de la Scène), Samuel Tilman, réalisateur, Pro Spère (Fédération des professionnel.les de l’audiovisuel)